مطالعه بی‌هنجاری گردش‌های جوی همراه شده با فعالیت نوسان مادن-جولین و بارش زمستانه ایران

در این مطالعه بی­هنجاری الگوهای جوی همراه شده با فازهای مختلف شاخص همرفت حاره‌ای (MJO) و بارش رخ داده در هریک از این الگوها بررسی شده است. برای این منظور، از داده‌های روزانه میدان‌های فشار، ارتفاع ژئوپتانسیلی، سمت و سرعت باد از مرکز NCEP/NCAR و داده‌های روزانه بارش 47 ایستگاه همدیدی کشور برای ماه‌های دسامبر، ژانویه و فوریه استفاده شد. بی­هنجاری‌های بارش و الگوهای گردش جوی همراه شده با هریک از فازهای هشت‌گانه MJO مطالعه شد. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد که بی­هنجاری الگوهای فشاری، مقدار و توزیع بارش کشور در هر یک از فازهای MJO متفاوت است. بیشینه بی‌هنجاری منفی بارش زمستانه کشور، همزمان با فعالیت فازهای چهار و پنج  MJO،که هسته همرفت حاره‌ای در بخش شرقی اقیانوس هند قرار دارد، رخ می‌دهد که با بی­هنجاری‌های مثبت ارتفاعی قوی بر روی بخش زیادی از اروپا و نواحی شرقی مدیترانه همراه می‌باشد. میزان کاهش بارش زمستانه همراه شده با این فازها در اکثر مناطق کشور، بین 30 تا 100 درصد است. در فازهای شش و هشت که هسته فعال همرفت در نواحی مرکزی آرام استوایی قرار می‌گیرد و پدیده همرفت در شرق اقیانوس هند سرکوب می‌شود، با بی‌هنجاری منفی قابل ملاحظه ارتفاع در بخش شرقی مدیترانه و اروپا و بی‌هنجاری مثبت بارش زمستانه بر روی ایران، بویژه در نیمه غربی کشور، همراه می‌باشد. در فاز شش بی‌هنجاری  مثبت بارش (حدود 30 تا 150 درصد) در بخش عمده نیمه غربی و دامنه‌های جنوبی البرز و در فاز هشت علاوه بر نیمه غربی در بخش‌های شرقی کشور رخ می‌دهد.